انواع ساز و کار پمپ‌های خانگی

به جهت کارکرد مناسب پمپ همان شرایطی که در بخش اول برای انتخاب پمپ ذکر شد کفایت می‌کند اما اینکه این پمپ چه زمانی شروع به کار کرده و چه زمانی خاموش می‌گردد از طریق وسایل دیگری مانند مخزن انبساط (مخزن دیافراگمی)، کلید اتومات، تابلو فرمان و ... تعریف می‌شود که به تفصیل به مزایا و معایب هر کدام از موارد خواهیم پرداخت.


پمپ با مخزن انبساط (مخزن دیافراگمی)

این مخزن که معمولا با مخزن ذخیره اشتباه گرفته می‌شود مخزن نسبتا کوچکی است داخل آن تیوپی قرار دارد که تحت فشار گاز (نیروژن) قرار داشته و طرف دیگر آن آب قرار می‌گیرد. این مخازن معمولا تا ظرفیت 3 لیتر بر روب خود پمپ سوار شده و در ظرفیت‌های بزرگ‌تر بعد از لوله‌ی رانش پمپ قرار می‌گیرد، اما کاربرد و دلیل استفاده از مخزن تحت فشار چیست؟

مخزن دیافراگمی بیش‌ترین مصرف برق توسط پمپ‌ها در زمان استارت می‌باشد که بیش‌تری ولتاژ را نیاز دارند، همچنین تصور کنید سر و صدای روشن و خاموش شدن مداوم پمپ‌ها تا چه حد برای ساکنین آزار دهنده هستند، از طرف دیگر نیاز به توضیح نیست که شروع و توقف مداوم پمپ علی اصلی استهلاک و خرابی آن می‌باشد، حال تصور کنید هر یک از واحدها ممکن است هر چند دقیقه یک‌بار به جهت نوشیدن یک لیوان آب و یا شستن دست‌های خود شیر آب را باز کنند، بنابراین پمپی که فاقد هرگونه وسیله‌ی کنترلی و محافظتی باشد به سرعت دچار مشکل شده و مصرف بالای برق و سر و صدای زیاد را نیز به همراه دارد. اما راه حل چیست؟

منبع تحت فشار! این منبع همانطور که گفته شد بعد از خروجی پمپ نصب شده و تفاوت اصلی آن با مخازن معمولی در این است که مایع وارد شده به دیافراگم موجود در آن تحت فشار باقی می‌ماند. بنابراین پمپ زمانی که شروع به کار می‌کند، علاوه بر تامین آب مورد نیاز، فضای خالی مخزن دیافراگمی را نیز پر می‌کند، حال زمانی که آبی به اندازه‌ی ظرفیت مخزن انبساط مورد نیاز باشد به جای شروع به کار پمپ، از آب تحت فشار منبع دیافراگمی استفاده می‌شود، بنابراین هر آنچه ظرفیت مخزن انبساط بزرگ‌تر انتخاب شود در استهلاک کم‌تر پمپ و کاهش مصرف انرژی موثرتر خواهد بود.

اما تنها مشکل این مخازن تحت فشار، عمر نسبتا کوتاه لاستیک‌های دیافراگمی داخلی آن‌هاست که معمولا هر 6 ماه یک‌بار نیاز به تعویض دارند، البته مخازن دیافراگمی جدیدی روانه‌ی بازار شده‌اند که دارای یک پرده‌ی لاستیکی با کیفیت بوده که از برخورد و ساییدگی لاستیک دیافراگم با بدنه‌ی مخزن جلوگیری کرده و باعث افزایش چشم گیر طول عمر این لاستیک‌ها می‌شوند.

و نکته‌ی نهایی راجع به این مخازن اینکه فشار مخزن تحت فشار به صورت سرانگشتی باید 3/. تا 1 بار از فشار استارت کم‌تر تنظیم شود که البته روش اصولی و دقیق آن 80 درصد فشار استارت خواهد بود که برای مثال فشار مخزن برای پمپی که روی 4 بار استارت می‌شود باید 3.2  بار تنظیم شود.


کلید اتوماتیک (ست کنترل)

استفاده از کلید اتوماتیک به جهت کنترل زمان خاموش و روشن شدن پمپ نسبت به مخزن دیافراگمی ارزان‌تر است هرچند که استفاده از این وسیله معایب خاص خود مثل عدم دقت لازم را به دنبال دارد. استفاده از ست کنترل در مواردی که فضای کافی برای استفاده از مخازن دیافراگمی وجود ندارد یا به جهت کاهش هزینه ها توصیه می‌شود. این کلیدها فشار آب بعد از اتوماتیک را اندازه گرفته و با کاهش فشار، پمپ را استارت نموده تا فشار آب به حد مجاز برسد. استفاده از این کلیدها معمولآ برای ساختمان‌هایی تا 3 طبقه به درستی عمل می‌کنند و برای بیش از این ارتفاع، استفاده از این کلیدها توصیه نمی‌گردد.

حداقل فشار آب ورودی لازم به کلیدهای اتوماتیک برای استارت پمپ‌ها نیم بار است که این فشار از منبع آب یا آب شهری تامین می‌گردد. بزرگ‌ترین ایراد این کلیدها نسبت به منبع دیافراگمی در این است که اگر حتی یک قطره در مسیر لوله کشی نشتی وجود داشته باشد. پمپ شروع به کار کرده و در نتیجه باعث مصرف بالای برق و استهلاک پمپ می‌گردد.


بوستر پمپ:

کامل‌ترین و بهترین انتخاب برای کنترل کارکرد پمپ‌ها، بوستر پمپ‌ها هستند. اصولآ به دو یا چند پمپ که به صورت موازی به یکدیگر وصل شده‌اند تا به نوبت یا همزمان با هم فشار مورد نظر را تامین نمایند بوستر پمپ گفته می‌شود، این پمپ‌ها معمولآ دارای تجهیزات جانبی دیگری مثل شاسی، تابلو فرمان، کلکتورها، مخزن دیافراگمی و ... می‌باشند. استفاده از بوستر پمپ‌ها مزایای زیادی را به همراه دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت اما پیش از آن لازم است تا با انواع بوستر پمپ‌ها آشنا شویم.

بوستر پمپ‌های دور ثابت:
که پمپ‌ها با یک دور ثابت و به صورت پیوسته به کار خود ادامه می‌دهند، دارای قیمت مناسب‌تری هستند، پیچیدگی‌های بوستر پمپ‌های دور متغیر را ندارند.

بوسترپمپ‌ها دور متغیر:
شاید تنها ایراد این بوستر پمپ‌ها در قیمت نسبتآ بالای آن باشد، این بوستر پمپ‌ها دارای تابلو فرمان هوشمند به همراه اینورتر هستند که دور و کارکرد پمپ‌ها را به صورت کاملآ هوشمند و دقیق تنظیم نموده و از مصرف بالای برق، سر و صدای مداوم و استهلاک پمپ‌ها جلوگیری به عمل می‌آورند بنابراین با کمی تامل بیش‌تر در خواهیم یافت که استفاده از این بوستر پمپ‌ها کاملآ به صرفه بوده و بعد از مدتی با صرفه جویی‌هایی که در مصرف برق صورت می‌گیرد قیمت اولیه‌ی بالای خود را توجیه می‌کند.