مزایا و معایب دیگ چدنی

دیگ چدنی

دیگ چدنی یا بویلر حرارتی یک مخزن تحت‌فشار است که آب را گرم کرده یا به بخار تبدیل می‌نماید. این دستگاه جز سیستم های گرمایشی و موتورخانه محسوب می گردد که در ظرفیت های 10000 تا 500000 کیلوکالری در ساعت موجود می باشند و نسبت به ظرفیت حرارت به شکل‌های مختلف و ابعاد متنوع ساخته‌شده‌اند.

دیگ چدنی برای سیستم‌های فشار پایین و حداکثر 5 بار استفاده می‌شود که معمولاً جهت مصارف خانگی و تولید آبگرم در مصارف صنعتی سبک مورداستفاده قرار می‌گیرد. راندمان برای دیگ‌های چدنی با سوخت جامد حدود 60 درصد و برای دیگ‌های با سوخت مایع و گازی معادل 85 درصد است. این دیگ‌ها غالباً به‌صورت قطعه‌قطعه ساخته می‌شوند، که شامل تعداد زیادی پره چدنی هستند.

در داخل دیگ‌های با سوخت جامد، شبکه چدنی و خاکستردان به کار می‌برند و در دیگ‌های با سوخت مایع، در جلوی آن‌ها یک صفحه به‌عنوان محل لوله سوخت پاش قرار داده می‌شود. روی دودکش دیگ دریچه اطمینان نصب می‌شود تا در مواقع اشتعال ناگهانی سوخت و فشارهای غیرعادی به دیگ صدمه نرسد و با باز شدن دریچه، فشار حاصل از انفجار به خارج منتقل شود.

داخل این نوع دیگ‌ چدنی که در معرض شعله مستقیم سوخت پاش قرار می‌گیرند، به‌وسیله آجرنسوز ملات اندود می‌شود تا حرارت زیاد باعث فرسودگی قطعات دیگ نشود. مسیر شعله و دود باید طوری انتخاب شود تا ضمن عبور گاز از لابه‌لای پره‌های دیگ، حداکثر حرارت کسب شود و اگر آجرچینی مورداستفاده قرار بگیرد، این موضوع باید رعایت شود.

در این مقاله بخوانید: بویلر چیست؟

دیگر لوازم و وسایلی که روی دیگ‌های چدنی به کار می‌روند عبارتند از:

• عایق و پوشش که اتلاف حرارتی را تقلیل دهد
• شیر تخلیه و تغذیه آب که معمولاً در زیر دیگ قرار دارد
• کلکتور‌ها که لوله‌های رفت‌وبرگشت از آن‌ها منشعب می‌شوند
• دریچه تنظیم و کشش دود
• شیر اطمینان در دیگ‌های سیستم بسته که منبع انبساط در آن‌ها به هوای آزاد ارتباط ندارد

مزایای استفاده از دیگ چدنی

• به علت داشتن مقاومت خوب در برابر زنگ‌زدگی و پوسیدگی، عمر آن زیاد است.
• به دلیل پره‌ای بودن و امکان قطعه‌قطعه شدن، حمل‌ونقل آن آسان است.
• به علت پره‌ای بودن در صورت نیاز می‌توان با اضافه یا کم کردن پره، ظرفیت آن را تغییر داد.
• در صورت شکستن پره، می‌توان آن را تعویض کرد و احتیاجی به تعویض دیگ نیست.
• قیمت آن نسبت به دیگ‌های فولادی در حدود 4 برابر ارزان‌تر است.

معایب دیگ چدنی

• محدودیت فشار کارکرد و ارتفاع لوله‌کشی
• محدودیت در ظرفیت گرمایشی
• راندمان حرارتی پایین