توربو پمپ ها
پمپ سانتریفوژ
همانطور که قبلا بیان شد، توربو پمپها مهمترین دسته از پمپهای دینامیکی هستند. توربو پمپها ماشینهایی هستند که با دریافت انرژی مکانیکی و ایجاد حرکت چرخشی تولید انرژی هیدرولیکی نموده، انرژی پتانسیل و جنبشی سیال عبوری را افزایش میدهند. در این پمپها پروانه عامل انتقال انرژی مکانیکی محور به سیال است. با توجه به پیشرفت تکنولوژی ساخت این پمپها، کاربرد آنها در صنعت فراگیر شده به نحوی که اغلب جایگزین پمپهای رفت و برگشتی شدهاند. توربو پمپها را میتوان بر اساس نوع حرکت سیال در داخل آن به سه دسته تقسیم بندی کرد:
الف) پمپهای شعاعی (سانتیریفوژ کامل) Radial
در این پمپها سیال در جهت محور وارد پروانه شده و در جهت عمود بر محور از پروانه خارج میشود. موارد استفاده این پمپها دبیهای کم و هد زیاد میباشد.
ب) پمپهای مخلوط (نیمه سانتریفوژ) Mixed
در این پمپها سیال در جهت محور وارد پروانه شده و بطور مورب نسبت به محور از آن خارج میشود. موارد استفاده این پمپها در دبی و هدهای متوسط میباشد.
ج) پمپهای محوری Axial
در این پمپها سیال در جهت محور وارد پروانه شده و در امتداد آن نیز خارج می شود. موارد استفاده این پمپها در دبیهای زیاد و هد کم میباشد.
اجزای اصلی توربو پمپها
توربو پمپها دارای سه جزء اصلی میباشند. این اجزاء عبارتند از:
الف) هدایت کننده:
همانطور که از نام این بخش مشخص است وظیفه آن هدایت سیال به داخل این پمپ (پروانه) است به نحوی که سیال بطور مماس بر پرههای پروانه وارد آن شود. در غیر این صورت برخورد سیال با پرهها با زاویه متفاوت منجر به ایجاد گردابه در سیال و افت موضعی میشود.
ب) پروانه با چرخ (Impeller):
این بخش مهمترین قسمت پمپ است که متحرک بوده و وظیفه اصلی آن انتقال انرژی مکانیکی روتور به صورت جنبشی و پتانسیل به سیال است. سیال از وسط پروانه وارد آن شده با توجه به نیروی گریز از مرکزی که از طرف پروانه به آن اعمال میشود به بیرون پر تاب میگردد.
ج) کاهش دهنده یا جمع کننده:
این قسمت در خروجی پمپ و بعد از پروانه قرار دارد. نقش آن علاوه بر جمع کردن و هدایت سیال به بیرون تبدیل سیال خروجی از پروانه به فشار است. البته این نقش علاوه بر جمع کردن سیال و هدایت آن به بیرون میباشد. جمع کننده در پوسته پمپ و درست دور تا دور پروانه قرار دارد؛ به نحویکه سیال پس از خروج از پروانه لازم است از این مجرای واگرا عبور کرده، سپس به لوله خروجی هدایت شود. باتوجه به قانون برنولی و از آنجا که سرعت سیال در حین عبور از این مجرا که به حلزون موسوم است، کاهش می یابد فشار آن افزایش خواهد یافت. در برخی پمپها به جای حلزون از دیفیوزر استفاده میشود. سیال پس از خروج از پروانه از دیفیوزر عبور میکند و انرژی جنبشی آن به انرژی پتانسیل تبدیل میشود.