بهینه سازی آبگرمکن ها

راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی در تامین آب گرم مصرفی ساختمان


  - آب گرمکن‌های گازی

بیش‌ترین و رایج‌ترین نوع آبگرمکن، نوع مخزن‌دار آن‌ها می‌باشد که از یک محفظه برای احتراق و سوخت گاز و یک مخزن عایق‌بندی شده برای ذخیره کردن آب گرم تشکیل شده است. آبگرمکن‌های فوری دیواری این نوع آبگرمکن بر خلاف نوع مخزن‌دار، تنها از یک محفظه برای احتراق و سوخت گاز طبیعی جهت گرم کردن آب مورد نیاز تشکیل شده است و فقط در لحظه‌هایی که آب گرم مورد نیاز است شروع به کار می‌کند و آب گرم تولید می‌کند. در راستای کاهش مصرف سوخت انواع آبگرمکن‌های گازی، رعایت نکات زیر مؤثر است:

1. در هنگام خرید آبگرمکن به اطلاعات برچسب انرژی آن توجه کنید و سعی شود از بین مدلهای مشابه، آبگرمکن با کارایی و راندمان بهتر و ظرفیت متناسب با تعداد افراد خانواده انتخاب گردد.

2. نصب و بکارگیری صحیح آبگرمکن علاوه بر افزایش عمر مفید دستگاه باعث کاهش هزینههای سوخت و انرژی میشود.

3. در صورتی که لوله‌های آب گرم مصرفی به صورت روکار نصب شده‌اند، حتما آن‌ها را عایق‌کاری نمایید.

4. بدنه آبگرمکن را عایق‌کاری نمایید.

5. نصب صحیح دودکش علاوه بر افزایش راندمان آبگرمکن،‌ از خطرات ناشی از گازگرفتگی نیز جلوگیری خواهد کرد.

6. محل نصب تا حد امکان به بیش‌ترین محل‌های مصرف آب گرم مصرفی نزدیک باشد، تا علاوه بر کاهش هزینه لوله کشی، باعث کاهش مصرف سوخت نیز گردد.

7. درجه حرارت مناسب در آبگرمکنها در حدود 60 درجه سانتی‌گراد است که میتوان آن را در فصل تابستان کم‌تر کرد.

8. در حمام از دوشهای کاهنده شدت و پخش آب، جهت کاهش جریان آب گرم و در نتیجه کاهش مصرف انرژی استفاده کنید.



  - آبگرمکن‌های نفتی

آبگرمکن‌های نفتی که براساس تکنولوژی جدید ساخته شده باشند، دارای بازدهی بسیار بالا و کم‌ترین میزان مصرف نفت می‌باشند. به طور قطع می‌توان گفت که استفاده از آبگرمکن نفتی مخزن‌دار به هیچ وجه مقرون بصرفه نیست. ولی در بعضی مناطق کشور از جمله شهرها و روستاهای دور افتاده که از نعمت گاز طبیعی بی بهره هستند، متداول است. در بسیاری از اینگونه شهرها، امکان استفاده از آبگرمکن خورشیدی است که اغلب به دلیل نداشتن اطلاعات کافی در مورد سیستم‌های خورشیدی یا به دلیل گران‌تر بودن آبگرمکن خورشیدی، از آبگرمکن نفتی استفاده می‌کنند. شایان ذکر است که آبگرمکن خورشیدی علاوه بر مزایای عمده‌ای که کلا نسبت به سیستم‌های دیگر گرمایش آب دارد، از نظر طول عمر و راندمان به مراتب از آبگرمکن نفتی برتر است. با قطعیت می‌توان گفت که مؤثرترین راه در جهت کاهش مصرف سوخت و حفظ محیط زیست، جایگزینی آبگرمکن نفتی با آبگرمکن خورشیدی است.

نصب یک روکش عایق روی آبگرمکن، یکی از روش‌های بسیار موثر برای کاهش مصرف انرژی است. روکش عایق، اتلاف حرارت ایستایی یعنی حرارت اتلافی از راه دیواره‌های مخزن را به میزان 25 تا 40 درصد کاهش می‌دهد و سبب 4 تا 9 درصد صرفه جویی در مصرف انرژی آبگرمکن می‌شود.

لوله‌های آب گرم را عایق کنید.

ترموستات آبگرمکن را روی کم‌ترین درجه‌ای که آب گرم کافی تولید می‌کند، تنظیم کنید.

در صورتی که لوله آب سرد ورودی به مخزن آب گرم، بصورت روکار نصب شده و در هوای آزاد قرار دارد، حتما آن‌را عایق‌کاری کنید تا در فصول سرد از کاهش بیش از حد دمای آب ورودی به مخزن جلوگیری شود. هر چه دمای آن پایین‌تر باشد برای گرمایش آن انرژی بیش‌تری نیاز است.

محل نصب تا حد امکان به بیش‌ترین محل‌های مصرف آب گرم مصرفی نزدیک باشد، تا علاوه بر کاهش هزینه لوله کشی، باعث کاهش مصرف سوخت نیز گردد.



  - آبگرمکن‌های خورشیدی

آبگرمکن‌های خورشیدی که طی سال‌های اخیر وارد کشور شده‌اند، ابزارهای مناسبی برای صرفه جویی در مصرف سوخت هستند این آبگرمکن‌ها شامل کلکتور خورشیدی (گردآورنده)، منبع ذخیره آب و سایر لوازم هستند. این کالا به شرطی که طراحی مناسب داشته باشد و در مکان مناسب نصب گردد، 10 ماه از سال قابل استفاده است (در مناطق کویری). معمول‌ترین و متداول‌ترین سیستم آبگرمکن خورشیدی متشکل از یک کلکتور (صفحه تخت جاذب و لوله‌های متصل به آن) است که انرژی تابشی خورشید را جذب نموده و گرمای حاصل را به آب در حال جریان از داخل لوله‌ها منتقل می‌نماید که این آب بطور مستقیم (سیستم باز) و یا از طریق یک مبدل حرارتی خورشیدی (سیستم بسته) در داخل مخزن عایق‌کاری شده ذخیره می‌گردد. لذا این سیستم قابلیت تامین آب گرم در طول شبانه روز را دارد. این آبگرمکن‌ها با برق هم کار می‌کنند. یعنی مواقعی از سال که نور خورشید کم است فقط با فشار دادن یک دکمه این آبگرمکن تبدیل به آبگرمکن برقی می‌شود و آب گرم مورد نیاز تامین می‌شود. علاوه بر آن قابلیت اتصال به سیستم‌های حرارت مرکزی را نیز دارند. نگهداری این آبگرمکن‌ها بسیار ساده و حتی از نگهداری سایر آبگرمکن‌ها راحت‌تر است. فقط در نقاط کویری و بادخیز ایران باید هر چند هفته یکبار شیشه‌های کلکتورها تمیز شوند، در صورت شکستن شیشه‌ها به هر دلیلی این شیشه‌ها به راحتی تعویض می‌شوند. عمر این آبگرمکن‌ها 10 تا 20 سال است. این آبگرمکن‌ها بسیار ایمن هستند و خطراتی مانند آتش سوزی و نشت گاز یا نفت را ندارند. استفاده از نور خورشید به جای نفت، گاز و غیره، دو حسن عمده دارد: اول اینکه هزینه استفاده از آن بسیار کم‌تر از سایر انرژی‌ها است و دوم اینکه به محیط زیست صدمه‌ای وارد نمی‌کند. آبگرمکن خورشیدی در تامین آب گرم مصرفی منازل، ویلاها، هتل‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس، رستوران‌ها، استخرها، حمام ها و... به عنوان مصرف اصلی و یا مکمل در سیستم گرمایشی مانند رادیاتورها و... کاربرد دارد. امروزه کیفیت و کارایی برتر سیستم‌های آبگرمکن خورشیدی براساس میزان قدرت جذب انرژی تابشی و همچنین مقدار سطح اتصال ورقه‌های جاذب و لوله‌های متصل به آن‌ها سنجیده می‌شود.

مشخصات یک آبگرمکن خورشیدی استاندارد به شرح زیر است:

1. راندمان بالای کل سیستم آبگرمکن
2. حداقل اتلاف حرارتی در کل سیستم
3. تامین آب گرم متوسط 60 درجه سانتیگراد و بالاتر (در صورت نیاز مشتری)
4. استفاده از عایق‌های حرارتی مناسب و مرغوب
5. یکسان بودن جنس ورقه و لوله‌های جاذب در کلکتورهای خورشیدی (میزان انبساط و انقباض یکسان)
6. استفاده از المنت برقی جهت گرم کردن آب در روزهای ابری کامل



امکان طراحی مطابق با انواع ساختمان‌های مهندسی ساز مزایای استفاده از آبگرمکن‌های خورشیدی به قرار زیر است:

1. حفاظت محیط زیست به دلیل عدم استفاده از سوخت‌های فسیلی
2. ذخیره منابع انرژی تجدید ناپذیر
3. کاهش هزینه‌های انرژی گرمایی (با استفاده از این سیستم می‌توان هزینه‌های مصرف گاز و گازوئیل و برق را بطور چشمگیری کاهش داد که این امر در پروژه‌های بزرگ ملموس‌تر می‌باشد.)
4. افزایش ضریب اطمینان و ایمنی
5. کاربرد آسان و راحت و هزینه تعمیرات و نگهداری بسیار ناچیز
6. دسترسی همیشگی به منبع انرژی
7. عمر طولانی آبگرمکن‌های خورشیدی به دلایل فنی و نداشتن استهلاک زیاد